Co to jest endodoncja?
Endodoncja to po prostu leczenie kanałowe. Wykonuje się je za pomocą bardzo cienkich (od 0,06 do 0,40 mm) narzędzi. W nowoczesnej endodoncji do leczenia wykorzystuje się mikroskopy operacyjne oraz endometry. Mikroskopy endodontyczne umożliwiają operatorowi wgląd do wnętrza komory zęba i kanałów, endometry zaś to elektroniczne urządzenia dające możliwość dokładnego pomiaru głębokości kanału zębowego. Następnie kanały wypełniane są za pomocą gutaperki oraz uszczelniaczy. Równolegle w leczeniu z mikroskopem i endometrem stosowana jest diagnostyka rentgenowska.
Co to jest koferdam i po co się go stosuje?
Koferdam, inaczej zwany ślinochronem, to nic innego jak kawałek cienkiej lateksowej gumy, która służy do izolowania pola zabiegu od śliny czyli wilgoci. Używa się go w nowoczesnej stomatologii zamiast wałeczków ligniny. W szczególności jest to ważne przy zabiegach z zakresu stomatologii zachowawczej czyli przy wypełnieniach i leczeniu kanałowym, gdzie brak wilgoci gwarantuje trwałość i skuteczność leczenia.
Jak wygląda leczenie kanałowe zęba?
Leczenie kanałowe można podzielić na 3 etapy.
- Przygotowanie do leczenia kanałowego – ten etap nie zawsze jest potrzebny i zależy od tego jak bardzo ząb jest zniszczony. O konieczności podbudowy decyduje lekarz stomatolog.
- Opracowanie kanału – polega na usunięciu miazgi (nerwu) zęba, oczyszczeniu przestrzeni pozostałej po nerwie, a następnie szczelnym wypełnieniu kanału..
- Odbudowa zęba – po wyczyszczeniu zęba zostają bardzo cienkie ścianki, dlatego odbudowa zęba po leczeniu kanałowym jest gwarantem sukcesu. Lekarz stomatolog rekomenduje odpowiedni rodzaj odbudowy zęba w zależności od stopnia jego zniszczenia. Do wyboru mamy wkład i koronę, endokoronę, lub włókno szklane pod wypełnieniem kompozytowym (plombą). Badania podają, że 40% niepowodzeń po leczeniu kanałowym wynika z nieprawidłowej odbudowy zęba, dlatego nie należy lekceważyć tego etapu leczenia.
Kiedy konieczne jest leczenie kanałowe zęba?
Leczenie kanałowe zęba jest konieczne w przypadku stanu zapalnego lub martwicy miazgi (nerwu) zęba, a także w przypadku przygotowania zęba do leczenia protetycznego.
Co się stanie jeśli pacjent nie podda się leczeniu kanałowemu, gdy sytuacja tego wymaga?
Leczenie kanałowe jest „ostatnią deską ratunku” dla zęba z chorobą nerwu. Jeśli w sytuacji gdy jest to konieczne, nie podejmiemy leczenia kanałowego stan zapalny zaczyna postępować i atakuje tkanki okołowierzchołkowe tzn. kość otaczającą ząb, co prowadzi do konieczności usunięcia zęba, bo stanowi siedlisko bakterii. Ponadto zainfekowany ząb w końcu stanie się przyczyną bólu nie do wytrzymania i będzie siedliskiem przewlekłego stanu zapalnego w organizmie, który oddziałuje na całe ciało, np. serce.
Jakie są przyczyny stanu zapalnego miazgi?
Do najczęstszych przyczyn stanu zapalnego miazgi zaliczamy:
- Bakterie z ogniska próchnicowego tzn. bakterie, które bytują w ubytku w zębie – leczenie kanalowe może być konieczne w przypadku każdego zęba z głębokim ubytkiem próchnicowym,
- Bakterie wnikające przez zęby starte, rozpuszczone, z zanikiem kości (paradontozą).
- Urazy – np. złamania zębów.
- Odsłonięte szyjki zębowe.
- Częste bodźce mechaniczne (np. zagryzanie ołówka), za wysokie wypełnienia (plomby).
Czy jeśli ząb boli to znaczy, że konieczne jest leczenie kanałowe?
Jeśli ząb boli to znaczy, że należy udać się do dentysty, który zbada ząb i określi przyczynę bólu. Ból zęba nie zawsze oznacza, że leczenie kanałowe będzie potrzebne, często wystarczające jest oczyszczenie zęba z próchnicy i wypełnienie ubytku.
Często ząb, który nie boli może wymagać leczenia kanałowego. Brak dolegliwości bólowych może być skutkiem martwicy miazgi, dlatego należy zgłaszać się do dentysty na wizyty kontrolne przynajmniej raz w roku.
Czy ząb po leczeniu kanałowym się przebarwia?
Ząb z martwą miazgą zmienia kolor na ciemniejszy. Dawniej zęby leczone kanałowo przebarwiały się na sino, brunatno lub różowo. Obecnie, jeśli wykonano nowoczesne leczenie kanałowe pod mikroskopem, przy użyciu wysokiej jakości materiałów do wypełniania kanałów, takie przebarwienie zęba nie występuje.
Jednakże z wiekiem nawet żywe zęby zmieniają swój kolor na skutek naturalnego ścierania szkliwa. Ząb leczony kanałowo również ciemnieje z upływem czasu. Jeśli Pacjent nie akceptuje koloru swoich zębów można je wybielić. W EndoDentist wybielamy nawet zęby wcześniej (dawno) leczone kanałowo.
Mój ząb leczony kanałowe wiele lat temu ściemniał, czy da się go wybielić?
Najczęściej udaje się rozjaśnić przebarwiony ząb, który był wcześniej leczony kanałowo. Powodzenie tej procedury zależy głównie od przyczyny przebarwienia. Lekarz dentysta po zbadaniu zęba szczegółowo wyjaśnia jakie są szanse powodzenia zabiegu. Jeśli ząb nie podda się wybieleniu można rozjaśnić jego kolor wykonując odbudowę przebarwionego zęba.
Czy leczenie kanałowe zawsze kończy się pełnym powodzeniem?
Powodzenie leczenia kanałowego zależy od stopnia zaawansowania choroby nerwu i jego przyczyny oraz skomplikowania rozwoju kanałów w zębie (czy są zakrzywione, zarośnięte, zresorbowane) oraz doświadczenia i umiejętności lekarza endodonty. W skomplikowanych przypadkach, mimo prawidłowego działania lekarza, leczenie kanałowe może się nie powieść. Dentysta przed leczeniem kanałowym określa możliwości zakończenia zabiegu sukcesem.
Dlaczego leczenie kanałowe nie zawsze się udaje? Czy jest duże ryzyko problemów?
Należy pamiętać, że leczenie kanałowe jest leczeniem wysoce specjalistycznym i skomplikowanym. Endodonta pracuje wewnątrz korzeni zęba, a kanały są bardzo wąskie. Jeśli kanały są zakrzywione, zarośnięte może nie być możliwości powodzenia takiego leczenia. Przy dużym stanie zapalnym istnieje ryzyko utrzymania się stanu zapalnego nawet po prawidłowo przeprowadzonym leczeniu kanałowym. Konieczna jest wtedy resekcja lub ekstrakcja.
Czy zęby można leczyć kanałowo na różne sposoby?
W nowoczesnej stomatologii każde leczenie kanałowe odbywa się pod mikroskopem zabiegowym. Kanały zębowe są tak małe, że leczenie bez powiększenia jest leczeniem „na oślep”. Praca w powiększeniu umożliwia np. odnalezienie kanałów niewidocznych gołym okiem, usunięcie złamanego narzędzia, starych wkładów lub zamknięcie perforacji. Najwyższej jakości leczenie kanałowe wymaga wielu kosztownych procedur, wysokiej klasy sprzętu oraz doskonałej jakości materiałów oraz doświadczonego lekarza. W EndoDentist każde leczenie kanałowe odbywa się pod mikroskopem, przy użyciu koferdamu i najwyższej jakości materiałów.
Ile trwa leczenie kanałowe zęba pod mikroskopem?
Przy obecnie używanych technologiach i metodach leczenia standardem jest przeprowadzenie całego leczenia podczas jednej wizyty (maksymalnie 2h). Jeśli ząb wymaga specjalnego przygotowania do leczenia lub leczenie jest bardzo skomplikowane może ono trwać dłużej i ze względu na komfort Pacjenta (długość wizyty) odbyć się na dwóch wizytach.
Ponowne leczenie kanałowe (reendo) - dlaczego muszę wykonać ponownie leczenie kanałowe zęba, który był już wcześniej leczony?
Zwykle decyzję o ponownym leczeniu kanałowym podejmuje stomatolog na skutek przetrwałego stanu zapalnego we wcześniej leczonym zębie. W takim przypadkach ząb często boli mimo wcześniej przeprowadzonego leczenia kanałowego, występuje obrzęk, widoczna jest przetoka. Lekarz może też, mimo braku jakichkolwiek objawów u Pacjenta podjąć decyzję na podstawie zmian widocznych na zdjęciu RTG. Bardzo częstą przyczyną ponownego leczenia kanałowego jest utrzymujący się stan zapalny, nieprawidłowo wypełnione kanały (nie wszystkie kanały są odnalezione i opracowane, tylko częściowo usunięty nerw, kanały wypełnione za krótko mimo, że widoczne jest dalsza część kanału).
Lekarz znalazł złamane narzędzie w moim zębie - co to znaczy??
Złamanie narzędzia w zębie jest powikłaniem podczas leczenia kanałowego. Najczęściej wynika z budowy zęba: złamaniu narzędzia sprzyjają wąskie, zakrzywione kanały. Złamane narzędzie można usunąć z zęba pracując pod mikroskopem. Najpierw usuwamy złamany fragment narzędzia, a następnie kontynuujemy leczenie kanałowe.
Czy ząb leczony kanałowo można mieć do końca życia?
Jeśli ząb jest prawidłowo przeleczony kanałowo i odpowiednio odbudowany, na zdjęciach kontrolnych nie ma zmian – jest pełnowartościowym zębem. Czas jego przetrwania w jamie ustnej – tak jak i pozostałych zębów, nie leczonych kanałowo, zależy od Pacjenta. Największe znaczenie ma codzienna higiena jamy ustnej oraz regularne wizyty kontrolne u dentysty.